Az Gören Bir Çocuk için Bale

Haydar Külekci
Leber’s Congenital Amaurosis (GUCY2D)
5 min readNov 29, 2023

--

Bildiğiniz üzere bir kızımız var ve bu yıl artık 7 yaşına doğru gidiyor. Kızımızın hayatında bizim ve onun için anlamlı olan tüm anları kayıt ettiğimiz bir liste oluşturmuştuk. Bu listede ilk yediği püreden, ilk defa tatile gitmesine, ilk kelebeğe dokunduğu güne ya da ilk baleye başladığı güne, herşeyi kayıt altına aldık. Bu listeyi şöyle bir gözden geçirirken farkettik ki minik kızımız baleye başlayalı 2 yıl olmuş. Üçüncü resitaline doğru gidiyor.

Toprak az görmesi olan ve sadece %5 oranında çevresini görebilen bir minik. Evimizin karşısında bir bale okulu vardı ve evde bir şekilde bir kaç kez baleden bahsetmemiz dışında hiç bir alakamız yoktu. Toprak bir gün ben de baleye gidebilir miyim diye sorduğunda az gören bir çocuğa baleyi nasıl öğretebileceğimiz konusunda hiç bir fikrimiz yoktu. Hatta eşim ve benim hiç bale deneyimimiz bile yoktu. Çekingen davranıp konuyu saman altı yapmak yerine hemen gidip evimizin karşısındaki Aslı bale kursu ile görüştük ve bilgi almaya çalıştık ve onlarında daha önce az gören bir öğrencileri olmamıştı. İki taraf için gerçekten çok yeni bir deneyim olacaktı ve çok heyecanlıydık. İlk görüşmede Aslı hanım ile görüştükten sonra Toprak ile birlikte her öğrenci için yapılan ilk görüşme yapıldı. Bu görüşmede hem Aslı hanım hem de Toprak çok heyecanlıydı. İlk görüşme sonrasında Aslı hanım bize bence bu işi Toprak başarır dediği günü hiç unutamıyoruz. Çünkü biz anne baba olarak nasıl yapacağımızdan emin değildik.

Bir balerin arkaplanda aya benzeyen bir ışığın önünde tek ayağının ayak ucunda poz veriyor ve sadece silüet olarak görünüyor.

Artık minik Toprak bir balerindi. Biz de çok heyecanlıydık ve her dönüm noktasında olduğu gibi bunu kutladık ailecek. Ama önümüzdeki yol uzundu artık. Kreş, rehabilitasyon, bireysel göz çalışmaları derken şimdi ek olarak bir de baleyi listeye ekledik. Melissa öğretmen ile birlikte grup derslerine başlayan Toprak ilk başlarda neyi nasıl yapması gerektiğini tam anlayamadı. Melissa öğretmenden ile biraz ek dersler aldık ve Toprak çok özverili bir şekilde çalıştı öğretmeniyle çalıştılar. Bir yandan da yapılan hareketlerin videolarını istedik. Evde kendimiz hareketleri yapmaya çalıştık. İlk sene sonunda büyük bir heyecanla beklediğimiz resital zamanı geldi ve kızımız başarılı bir şekilde ilk resitalini tamamladı. Bale hareketlerinin ilk temellerini alan az gören bir öğrenci ilk defa deneyimlediği hareketleri yapmaya anlamaya çalışırken, ilk az gören öğrencisi olan Melissa öğretmen çok iyi bir iş çıkarmışlardı. Buradaki özellikle bahsetmek istediklerimiz hareketlerin zorlukları ya da bale değil. Güzel bir işbirliği yapmak aslında. Aile, çocuk ve kurum işbirliği içerisinde Toprak’ı mutlu bir balerin yaptık diye düşünüyoruz. Çocuklarımızın ne öğreneceğinden bağımsız iyi bir işbirliği ile onları doğru yönlendirirsek başaramayacakları şey yok. Bu sadece az gören bir çocuk için değil her çocuk için geçerli.

Güzel bir yaz tatilinin ardından sonraki sene Ayşenur öğretmen ile yeni yıla başladık. Okuldaki çoğu öğretmen zaten Toprak’ı tanıyordu zaten ama bir önceki seneye göre birazcık değişen hareketleri ve aktiviteleri öğrenmesi için biraz ekstra çalışması gerekiyordu. Ayşenur öğretmen ilede yine çok güzel bir işbirliği içerisinde güzel bir yıl geçirdik. Bazı hareketleri video çektik öğretmenine gönderdik. Bazı hareketleri o kadar zordu ki her birini büyük bir sabırla anlattık Toprak’a. Bazen Ayşenur öğretmen bize anlattı sonra biz Toprak’a anlattık. Bazen ekstra derslere katıldı Toprak ve atlamalı zıplamalı bir yıl daha geçti. Ve bir resital zamanı daha geldi ve bu resitalde bizim sınıf 2 oyunda birden oynadı ve başarılı bir sunum yaptılar bütün bir okul.

Şimdi bu sene yine Haziran ayında olacaktır diye düşündüğümüz resitallerine hazırlık için ummalı bir çalışma içerisindeler. Ve hem Toprak’ın öğretmenlerine hem de Aslı öğretmene sabırlı ve özverili çalışmaları için teşekkür ediyoruz. Bizim için çok anlamlı ve güzel bir başarı hikayesi.

Minik bir balerin ayak uçlarına yükselmiş ve iki eli hafif yanlara açık şekilde poz vermiş

Bu yazıdaki asıl amacımız sadece okulu anlatmak değil tabiki. Burada öğretmenlerimiz ile yaptığımız çalışmaların az gören bir çocuk için ne kadar yararlı olduğundan özellikle bahsetmek istiyoruz. Bazen aileler olarak çocuklarımıza çok korumacı olabiliyoruz. Öğretmenlerimiz de çocuklarımıza bir zarar gelmemesi için ellerinden geleni yapıyorlar. Ancak bazı durumlarda çocukları özgür bırakmak gerekebiliyor. Sadece özgür bırakıp öğretmen, aile, kurum olarak onları desteklemek yeterli olabiliyor. Biz bunu yapabildiğimize inanıyoruz.

Peki bu süreçte başka ne kazandık. İlk olarak Toprak akranlarıyla birlikte akışı olan bir bale gösterisine hazırlandı ve bu süreçte sorumluluklar aldılar ve bu sorumlulukları yapmak için çalıştılar. Bu çok çocuklarımız için en büyük kazanımdır diye düşünüyoruz. Bunun yanında bağımsız hareket ve sıralı hareketleri takıp edebilmek için büyük çaba harcadı. %5’lik görmesi ile elinden geldiğince süreci takip etmeye çalıştı ve aynı zamanda hafızasını çok iyi kullandı. Eminim daha bir çok kazanımımız vardır.

Örneğin bir süre önce bir anda Toprak’ın duvara tutunup tek ayak üzerinde zıplamaya çalıştığını farkettik. Öncelikle ne yapıyorsun bir yerini acıtacaksın diyip uyardık ancak yapmaya devam etti. Biz de çok üstelemeden takip ettik. Farkettik ki aslında bale kursunda tek ayak üstünde zıplamaları gereken bir hareket varmış ve Toprak ilk başta bunu başaramamış. Bizim için bir sıkıntı değildi ancak bu onun için önemliydi. Aynı durum kreş içinde geçerliydi. Her yıl çocukların bazı hazır bulunuşluk durumları vardı. O listede de çocuk tek ayak üzerinde zıplar diye birşey de vardı. Bunun yanında aynı zamanda bazı diğer hareketler de vardı. Buradaki listedeki her hareketi ya da ölçütü tüm çocuklar tam olarak yapmak zorunda değiller tabiki ancak en azından aileler için bağımsız hareket ve gelişimlerini takip etmek adına örnek olabiliyor.

Biz her zaman bu gibi konuları Toprak ile konuşurken bazı hareketleri bazı arkadaşların yapamayabilir. Sende bazı diğer hareketleri yapamayabilirsin. Kimi insanlar çok iyi görür kimileri çok iyi duyar. Kimileri çok iyi top sektirir, kimileri de çok iyi sayı sayar diye tembihleriz her zaman. O yüzden bu farklılıklar bizi biz yapan şeylerdir deriz. Ancak bunu yaparken onun yapmak istedikleri için hevesini kesmeden yapmaya çalışırız. Yani zıplamak istiyorsa ve şu anda yapamıyorsa yapamıyorsun demek yerine bunu nasıl destekleriz diye düşünürüz. Ve şunu gördük ki bu gibi şeyleri desteklemenin en güzel yolu bir spor aktivitesi içerisinde bulunmak oldu. Bizim için bu spor aktivitesi bale oldu. Bu şekilde başka insanların sınırlarını ve kendi sınırlarını gördü. Aynı zamanda kendini daha fazla geliştirmek için çalışması gerektiğini anladı. Eve geldiğinde yapamadığı hareketleri evin koridorunda çokça tekrarladı. Bazen baba kız televizyonun karşısında birlikte bale yaptık. Bazen ben ona gösterdim bazen de o bana anlattı. Ve bu yazıyı yazdığımız gün Ayşenur öğretmeni ile konuştuk ve şunu gördük ki kızımızın tek ayak üzerinde durma süresi artmış ve hatta sıralı hareketler arasında bunu yapabiliyor. Tabiki tek ayak üzerinde durma sadece bir örnek ve yine ille yapabilmesi gerekmiyor. Ancak kendini geliştirmek için sorumluluk alması çok güzel. Bu hareketin yanında, ayrıca esnekliği ve belki de baleye gitmese hayatta aklımıza gelip öğretemeyeceğimiz bir çok hareketi oradaki öğretmenleri ile deneyimleri ve öğrendi.

Bale zaten bizim için de çok yeni bir deneyimdi ama Toprak için büyülü bir süreç oldu. Her sene kostümleri, hazırlıkları derken yoğun bir yılı geçiriyoruz ve her anından keyif alıyoruz. Zorlanıyoruz ama bu deneyimi çocuklarımızın yaşaması gerekir ve bu süreçte sorumluluk almaları gerekir diye düşünüyoruz. Az gören bir çocuğunuz var ise sadece bale olarakta düşünmeyin herhangi bir spor dalında birşeyler deneyimletmeyi ihmal etmeyin. Anne ve baba olarak biz ön ayak olmazsak onların bu sürece katılmaları çok uzun zaman sonra olacaktır. O yüzden farklı spor türlerini araştırmak, onlara tanıtmak ve onları desteklemek çok önemli. Bu aşamada kurumların bir işbirliği içerisinde olması çok büyük bir ihtiyaç. Belkide bunun için bir farkındalık oluşturup gerekli desteğin devlet kurumlarınca da verilmesi gerekmektedir. Bu yazı ile birlikte biz bu gibi sporların çocuklarımız için çok yararlı olduğunu bir kez daha açıklamış olalım.

--

--

Haydar Külekci
Leber’s Congenital Amaurosis (GUCY2D)

Elastic Certified Engineer - Open to new opportunities & seeking sponsorship for UK/Netherland relocation 🇳🇱🇬🇧 https://www.linkedin.com/in/hkulekci/